Nie za dużo, nie za mało

Zbilansowaną czy też zrównoważoną dietę najprościej zdefiniować jako dostarczenie organizmowi wszystkich potrzebnych do zachowania  dobrego samopoczucia – a w przypadku dzieci wzrostu i rozwoju – składników pokarmowych, przy jednoczesnym unikaniu czynników, które
mu szkodzą. W praktyce ułożenie zbilansowanego menu  stanowi duże wyzwanie[1].

Sposobem na dostarczenie organizmowi z dietą tego, czego potrzebuje jest dobranie właściwych wielkości porcji produktów pochodzących z różnych grup. W praktyce oznacza to np.
że przy planowaniu lunchu istotna będzie wielkość porcji mięsa, ryżu i warzyw, jaką położymy
na obiadowym talerzu. Będzie ona różna dla przedszkolaka, jego rodziców czy dziadków, gdyż zalecane przez ekspertów porcje tych produktów są różne w zależności od wieku, płci i stanu fizjologicznego człowieka[2].

Istotą harmonii na talerzu jest to, że nie rezygnujemy w niej z żadnej grupy produktów, a jedynie dokładamy starań, aby utrzymać podczas posiłków odpowiednie proporcje w ich spożyciu[3]. Najprościej zobrazować to biorąc za przykład kompozycję lunchu. Warto zapamiętać trzy proste zasady, aby posiłek obiadowy był skomponowany adekwatnie do potrzeb naszego organizmu i jego ułożenie nie przerastało umiejętności większości z nas  – mówi dr inż.  Joanna Neuhoff-Murawska, dietetyk, ekspert projektu „Indyk z Europy – pod skrzydłami jakości”.

I krok: Rozłóż składniki obiadu na trzech polach

Propozycje zdrowych dań lunchowych opracowane przez ekspertów z Instytutu Żywności i Żywienia w połowie składają się z warzyw. Pozostałą część talerza zajmują po równo produkty bogate w białko (mięso, ryby, nabiał, jaja, suche nasiona roślin strączkowych) oraz źródła węglowodanów (kasze, ryż, ziemniaki, makaron)[4].

II krok: Dobierz wielkość porcji do potrzeb każdego członka rodziny

Wielkość porcji mięsa, z której przygotujemy pieczone, duszone lub gotowane na parze danie, jest różna w zależności od wieku i stanu fizjologicznego. Najmniejszą porcję mięsa podczas rodzinnego obiadu przeznaczymy dla niemowlęcia, bowiem dziecku, któremu rozszerzamy dietę wystarczy jedynie 10 g mięsa dziennie, a pod koniec pierwszego roku życia zaledwie 20 g[5]. Największy kotlet przypadnie mamie, tacie i dziadkowi (80-90 g), nieco mniejszy babci (75 g)[6].

Podobnie jak w przypadku mięsa, obiadowe porcje warzyw, ziemniaków, ryżu, czy kaszy będą różne
na talerzu każdego członka rodziny.

III krok: Ustal tygodniowy harmonogram lunchów

Dbając o urozmaicenie diety, warto zaplanować każdy obiad w tygodniu trochę inaczej. Jako inspirację można potraktować uznane przez ekspertów modele żywienia za jakie uchodzą dieta śródziemnomorska[7] oraz dieta DASH[8].  Trzy dni w tygodniu niech na naszym stole zagości mięso białe np. indyk czy kurczak, dwa dni – ryby np. łosoś lub pstrąg. Jednego dnia wybierzmy danie przygotowane z mięsa czerwonego np. wołowiny lub wieprzowiny. Nie zapomnijmy, że zamiennikiem mięsa mogą być suche nasiona roślin strączkowych. Podajmy je raz w tygodniu[9] – komentuje dr inż. Joanna Neuhoff-Murawska.

Trzy omówione zasady pozwolą na wprowadzenie harmonii na obiadowym talerzu oraz zwiększą szansę na uniknięcie rozwoju chorób dietozależnych.

Zagadnienia związane z harmonią na talerzu były tematem spotkania z przedstawicielami mediów
w ramach projektu „Indyk z Europy – pod skrzydłami jakości”. Lunch prasowy odbył się 5 marca br.
w Warszawie. Więcej nt. kampanii na www.wingsofquality.eu